وظیفه حوزههای علمیه این نیست که سیاهی‌لشکر راه‌اندازی کند و طلبه‌‌هایش را به پارک‌ها و استخرها بفرستد تا فضای آنها اسلامی به نظر برسد. بلکه در فرهنگ‌سازی و تقویت باورهای دینی و تعمیق بخشیدن به آنها می‌تواند ایفای نقش کند.
به گزارش وبلاگ زندگی بهتر، اسلام تنها مکتبی است که منحصر به زمان و مکان خاصی نیست و قوانین و مقررات آن برای یک دوره خاص نیامده، بلکه دین جاودانه‌ای است که برای همه نسل‌ها در سراسر جهان، برنامه زندگی سعادتمندانه ارائه می‌دهد و از چنان جامعیت و غنایی برخوردار است که به همه نیازهای روحی و جسمی و همه دغدغه‌های انسان توجه کرده است. پیشوایان دینی با داشتن پشتوانه عظیم وحی، قرآن کریم در طول حیات پربرکت خود گنجینه گرانبهایی از معارف بر جای گذاشته‌اند که پاسخگوی تمام موضوعاتی که در زندگی انسان می‌افتد، هستند.
موضوع تفریح و سرگرمی در زندگی از چنان اهمیتی برخوردار است که در برخی از روایات دست یافتن به لذت‌های مشروع در ردیف امور مربوط به معاش و معاد قرار گرفته و خاطرنشان شده است که مسلمان شایسته قسمتی از وقت خود را به جلب لذت‌های مباح اختصاص می‌دهد و موجبات بهجت و انبساط خود را فراهم می سازد و برای انجام وظایف دینی و دنیوی آماده می‌شود.
براساس آنچه از روایات و آموزه‌های دینی بر می‌آید تفریحات سالم و سرگرمی‌ها بخشی از ساعات انسان را پُر می‌کنند مطلوب آن است که این تفریحات علاوه بر اینکه به لحاظ دینی باید مشروع باشند بلکه برای کسب انرژی و تجدید قوا برای انجام سایر وظایف دنیوی و اخروی نیز از آنها بهره مند شد.
از این رو در خبرگزاری فارس، نشست الگوی «تفریح سالم در اسلام» را با همکاری سازمان بسیج طلاب و روحانیون با حضور لاله افتخاری رئیس شورای مشورتی سازمان بسیج طلاب و روحانیون، معصومه‌سادات صادقی مدیر حوزه علمیه الزهرا(س)، نسرین کاظمی‌مقدم مدیر حوزه علمیه کریمه اهل بیت(ع) و ناهید دمیرچی مسئول امور خواهران بسیج طلاب و روحانیون و برخی دیگر از کارشناسان حوزوی برگزار شد.
مشروح این نشست در ادامه می‌آید:
افتخاری: خداوند در آیات قرآن با بیان عبارت «قل سیروا فی‌الارض» از انسان‌ها دعوت می‌کند که بروید و در زمین گردش کنید و در یک جا محدود نشوید و در واقع از ویژگی اولیای الهی این است که حزن ندارند و شهدا هم به واسطه آنچه خداوند به آنها عطا کرده است خوشحال هستند؛ «فَرِحینَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِن فَضلِهِ».
ما شادی را در اسلام، ممنوع نمی‌دانیم و در سیره بزرگان است که خوب است یک برنامه گشت و گذار ولی هدفمند با دوستانی که بتوانند هم‌افزایی داشته باشند، داشته باشیم.
صادقی: با بررسی آیات و روایات معصومان و سخن بزرگان به این نتیجه می‌رسیم که داشتن نشاط و شادی و تفریح از ضروریات و از مسائل اساسی زندگی است شاید تفاوت آن با نگاه دیگران نسبت به تفریح در این باشد که در اسلام علاوه بر اینکه شادی و نشاط به عنوان بحثی که یک استفاده روحی از آن مطرح می‌شود شادی و نشاط به عنوان یک محرّک برای کار و انجام فعالیت و وظایف لحاظ می‌شود.
در قرآن کریم 25 بار لفظ شادی با واژه‌‌های، فرحین، فرح، تفرحون، فرحون، تمرحون به کار رفته است در باب روایات، بابی به عنوان «ادخال السرور»، داریم که عنوان می‌کند چگونه می‌توانید سرور و شادی را در میان خودتان، خانواده و در میان جامعه گسترش دهد.
حدیثی از پیامبر اکرم (ص) داریم که می‌فرماید «إنّ فی الجَنَّةِ دارا یقالُ لَها دارُ الفَرَحِ» بهشت، خانه‌ای دارد که اسم این خانه «دار الفرح» است چه کسانی وارد این خانه می‌شوند «لا یدخلها الا من فرح الصبیان» که کودکان را شاد کنند و در جای دیگر آمده است؛ «لا یَدْخُلُها إلاّ مَنْ فَرَّحَ یَتامَی الْمُؤْمِنِینَ» کسانی وارد این خانه می‌شوند که به ایتام کمک کنند. بنابراین علاوه براینکه بحث شادی و نشاط و فرح در دین مبین اسلام، توصیه شده، مصادیق آن نیز برای ما بیان و مشخص شده است.
چرا در دین اسلام، توصیه می‌شود به جنگل‌ها، کوه‌ها و دشت‌ها و سبزه‌زارها بروید، چرا به ما توصیه می‌کنند نگاه کردن به آب روان، آرامش‌بخش است؟ به خاطر آن سکوتی که در این تفریح‌ها حاکم است
اما آن چیزی که دین اسلام به آن می‌پردازد و اهمیت دارد به دلیل اینکه نگاه اسلام به انسان، یک نگاه کرامت گونه و همراه با عزت نفس است بحث شادی‌های ناپسند و شادی‌های پسندیده مطرح می‌شود. کدام یک از شادی‌ها پسندیده و کدام یک ناپسند است؟ شادی‌هایی که در عصر کنونی در جهان گسترش پیدا کرده است، شادی‌هایی که فقط بحث قضیه هیجانات برای آن بار می‌شود مثلاً عنوان می‌کنند فلان بازی را انجام دهید، این همه گیم‌نت زده می‌شود برای اینکه جوانان به وسیله آنها هیجانات‌شان را فراموش کنند، بازی‌های کامپیوتری که اکنون آمده که در آنها علاوه بر اینکه ترویج نشاط و شادی نیست، ترویج خشونت و ولنگاری نیز در آنها موج می‌زند.
شاید ما تماشای فیلم را به عنوان یک تفریح به آن می‌نگریم اما زمانی این تفریح، تفریح سالم است و زمانی این شادی پسندیده است که بتواند علاوه بر اینکه یک محرکْ برای فعالیت‌های آینده من می‌شود آن را چیزی تلقی کنیم که آمده روح مرا تلطیف کند، شادی و نشاط را برای من به ارمغان آورد یعنی شادی‌ها و تفریح‌هایی که در حال حاضر ترویج شده و رواج دارد. نه تنها هیچ یک از این مزایا را ندارد برعکس فرد را دچار افسردگی، حزن و اندوه، کسالت و خشکی روحی می‌کند و هیچ محرکی برای فعالیت‌های انسان محسوب نمی‌شود.
* آیا می‌توان از لذت‌های دنیوی بهره برد و سپس به شادی و نشاط رسید یا خیر؟
صادقی: امام رضا (ع) می‌فرمایند: از لذایذ دنیوی، نصیبی را برای کامیابی خودتان قرار دهید و خواهش‌های دلتان را از راه‌های مشروع به دست آورید این همان جایی است که تفاوت مکتب اسلام با دیگر مکاتب است در واقع اگر قرار است ما از لذت‌های دنیوی، نصیب و بهره‌ای ببریم باز به آن کرامت انسانی و عزت نفس انسانی و هدف از خلقت انسان باید توجه کنیم.
حضرت رضا (ع) در ادامه این حدیث می‌فرمایند مراقبت کنید که در این کار به مردانگی و شرافت شما آسیبی نرسد یعنی اگر در این تفریح هم می‌خواهیم کاری انجام دهیم، مردانگی و شرافت، مدنظر است. همچنین حضرت می‌فرمایند؛ دچار اسراف و تندروی نشوید اسلام علاوه براینکه شادی و تفریح و نشاط را تمجید و تشویق کرده است راهکار به دست آوردن این شادی را برای ما مطرح کرده و مضراتی که باعث می‌شود تا ما به این شادی و نشاط دست پیدا نکنیم را نیز برای ما برشمرده است.
امام رضا (ع) می‌فرمایند: تفریح و سرگرمی‌های لذت‌بخش، شما را در اداره زندگی یاری می‌کند و با کمک آن بهتر در امور و نبوی خویش موفق خواهید شد. امام صادق (ع) در روایتی، لشکر و جنود عقل را مطرح می‌کنند این مؤید آن است که به بحث شادی و نشاط، توجه ویژه‌ای داشته‌اند و مطالب و سخنان گوهرباری را برای ما بیان کرده‌اند. در این حدیث امام صادق علیه‌السلام برای عقل 75 لشکر می‌شمارند یکی از اجزای لشکر عقل را شادی و نشاط و بشاش بودن و خودش رو بودن و خوش خلق بودن، مطرح می‌کنند.
* آفت‌های به دست آوردن نشاط و تفریح سالم در جامعه کنونی چیست؟
یکی بحث الگوهای اشتباهی که برای ما تبیین می‌کنند که اینها می‌تواند برای شما شادی‌آور و نشاط‌آور باشد وقتی که ما فرزندان‌مان را به شهربازی می‌بریم برای به دست آوردن شادی و تفریح اما وقتی که بچه‌ها از شهربازی برمی‌گردند به جای اینکه شاد باشند، خسته هستند چرا به دلیل اینکه تفریح، تفریح سالمی نبوده و تفریح فقط برای به دست آوردن هیجان یا تخلیه هیجانات بوده است.
تفریح در جایی مناسب است که شما به یک سکوت و آرامشی برسید. چرا در دین اسلام، توصیه می‌شود به جنگل‌ها، کوه‌ها و دشت‌ها و سبزه‌زارها بروید، چرا به ما توصیه می‌کنند نگاه کردن به آب روان، آرامش‌بخش است به خاطر آن سکوتی که در این تفریح‌ها حاکم است ولی در جایی مانند شهربازی یا پارک آبی‌هایی که هم‌اکنون در حال گسترش است شما مدام دچار یک سروصدایی بسیار عجیب و فراوان هستید که علاوه بر اینکه روح‌تان را آرامش نمی‌دهد بلکه یک آلودگی صوتی برای شما ایجاد می‌کند و خود آن یک عوارض‌هایی دارد که شما بعد از آن احساس می‌کنید نه تنها خستگی‌های شما برطرف شده بلکه خستگی دیگری نیز به شما عارض شده است. این از آن الگوهایی است که متأسفانه بسیار ترویج شده است.
ولی وقتی به عقب‌تر بازمی‌گردیم در آن سبک زندگی که حتی چیدمان خانه ما، بنای ساختمانی ما هویت ایرانی - اسلامی داشت در آنجا در همان حیاط کوچک وقتی بچه‌ها بازی میکردند تفریح میکردند با همان خاکی که در باغچه بازی میکردند، تفریح میکردند و در اصل، تفریح سالمی به شمار می‌رفت.
یکی دیگر از الگوها خود همین بحث ساختمان‌سازی و معماری ما است که متأسفانه به سمت و سویی رفته است که بچه‌ها داخل ساختمان‌ها و آپارتمان‌های کوچک، مدام یا پای تلویزیون هستند یا پای کامپیوتر و فیلم‌هایی را می‌بینند که تفریحات سالم را به آنها نمی‌دهد یا بازی‌هایی که با کامپیوتر انجام می‌دهند تفریح سالمی نیست. این یکی دیگر از الگوهای نادرستی است که متأسفانه در جامعه گسترش پیدا می‌کند و خیلی از خانواده‌های ما به این مسئله توجه ندارند. مادر احساس می‌کند که 5-10 سی‌دی جلوی فرزندش بگذارد این سرگرمی و تفریح برای فرزند است در عین حال که این گونه نیست.
متأسفانه سبک زندگی که امروزه در جامعه ما به وجود آمده است معماری ما می‌تواند روی تفریح سالم ما اثر گذارد، فرهنگ تربیت فرزند ما می‌تواند روی تفریح ما اثر گذارد. بحث ایجاد پارک‌ها، تولید فیلم‌ها و حتی نوع تدریس معلمان مدرسه می‌تواند بر تفریح فرزندان ما اثرگذار باشد. فرزندان ما 10 ساعت مطالعه می‌کنند و درس می‌خوانند و 3-5 ساعت می‌گوییم آنها بروند استراحت و تفریح کنند و چرا چون از درس خواندن خسته شده‌اند. اینها همان الگوهای اشتباهی است که متأسفانه در جامعه ما گسترش پیدا کرده است امیدواریم با توجه به آیات و روایات و الگوهایی که دین مبین اسلام برای ما ارائه داده است بتوانیم در انحاء مختلف سبک زندگی‌مان نگاه به این تفریح سالم و پسندیده را داشته باشیم.
باید برای الگوسازی تفریح سالم در جامعه اسلامی‌مان یک بسته عملیاتی داشته باشیم و نیروهای فرهنگی‌مان باید آن حکمت و عقل را یعنی تفریح جهتدار را به مردم آموزش دهند
کاظمی: همان‌طور که در دعای سحر می‌خوانیم؛ «اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ مِنْ بَهاَّئِکَ بِاَبْهاهُ وَکُلُّ بَهاَّئِکَ بَهِیُّ»، «بهاء» خداوند را به زیبایی می‌خوانیم خداوند وقتی زیباست و زیبایی را دوست دارد ما نیز باید همانگونه خدا را صدا بزنیم. کدام زیبایی مدنظر است؟ زیبایی آرامش‌بخشی که جهتدار است. منظور از جهت، جهتی است که براساس عقل و حکمت باشد این حکمت و عقل، دل را آرام می‌کند و آرامش می‌بخشد.
اساس تفریح کردن هم محرک است هم تجدید قوا. خداوند می‌فرماید: اگر چشم‌هایت خسته است به سبزه نگاه کن، اگر روحت خسته است به فضای آزاد برو، اگر بدنت کوفته است آن را به آب بزن. بحث شنا، اسب سواری، تیراندازی، کوه نوری را در آیات و روایات به آنها توصیه شده است.
ما باید برای الگوسازی تفریح سالم در جامعه اسلامی‌مان یک بسته عملیاتی داشته باشیم و نیروهای فرهنگی‌مان باید آن حکمت و عقل را یعنی تفریح جهتدار را به مردم آموزش دهند.
باید شهرداری امکان تفریح سالم فرزندان را در تمام الگوهای عمرانی خود لحاظ کند و جایی را برای بازی بچه‌ها در نظر بگیرد و اگر زیرساخت‌ها به درستی انجام شود می‌توان به الگوی مدنظر اسلام برای داشتن تفریح سالم رسید
وقتی که من نمی‌دانم حکمت چیست و عقلم چه چیزهایی می‌خواهد طبیعتاً به چیزهایی رو می‌آورم که فقط در حس دینی من هست و هر چیزی را هم که می‌بینم نمی‌توانم به دست آورم. حسّ لامسه نزدیک است، زود به دست می‌آید و قابل حس هم هست اما دیدن فقط می‌بیند و نمی‌تواند همیشه به انسان آرامش دهد چون هنگامی که کودکی در حال بازی است و هیجانش را تخلیه می‌کند آن هیجان فقط در حس دیدن است و وقتی کودک می‌خواهد در شرایطی آن را به دست آورد، نمی‌تواند.
*کدام شادی ما را به خدا می‌رساند؟
کاظمی: ما در بستر جامعه باید دو کار را انجام دهیم یکی اینکه نیروهای فرهنگی برای تفریح باید حکمت و عقل مردم را بیدار کنند که تفریح‌های جهتدار، جهت روی حکمت و مبانی اسلام که خداوند فرموده من برای چه می‌گویم شما شادی کن؛ برای چه می‌گویم کوه نوردی کن که روحت تعالی پیدا کند. اینها را برای افراد باز کنیم و از طرف دیگر افرادی که دست اندر کار هستند باید این بستر را برای عموم جامعه فراهم کنند تا در نهایت بتوانیم یک الگوی سالمی را به جامعه ارائه دهیم وقتی نمی‌توانیم مصادیق قرآنی را با مصادیق مورد نیاز روز هماهنگ کنیم مشخص است که ره به جایی نخواهیم برد.
وقتی که ما شادی جهتدار و مسرت‌بخش را برای افراد تعریف نمی‌کنیم و فکر می‌کنیم ترساندن افراد باعث شادی می‌شود، هرمون‌های بدن که شروع به ترشح می‌کنند ضربان قلب آن فرد بالا می‌رود و ما می‌خندیم و احساسی شادی می‌کنیم باید این را به افراد بفهمانیم که این شادی نیست و در درازمدت عوارضی را برای افراد در پی دارد.
ما حوزویان باید برای مسئولان بگوییم که شادی جهتدار چیست و کدام شادی ما را به خدا می‌رساند؟! همان‌طور که داخل ساختمان‌ها ضرورت دارد که جایی را برای آتش‌نشانی، آسانسور و راه اضطراری تعبیه کنیم باید اوضاع به گونه‌ای شود که فضاهای سالم تفریحی برای فرزندان‌مان را نیز در داخل ساختمان‌ها داشته باشیم. باید شهرداری این مسئله را در تمام الگوهای عمرانی خود لحاظ کند و جایی را برای بازی بچه‌ها در نظر بگیرد و اگر زیرساخت‌ها به درستی انجام شود می‌توان به الگوی مدنظر اسلام برای داشتن تفریح سالم رسید.
در دین، بن‌بست نیست؛ الگوهایی که از غرب آمده یا الگوهای فارغ از الگوهای دینی منجر به انحراف شادی‌ها از مسیر اصلی‌اش شده است لذا حوزههای علمیه هستند که می‌توانند در این زمینه برنامه‌ریزی کنند
افتخاری: حوزههای علمیه از غنای خوبی برخوردارند به ویژه حوزه علمیه خواهران به خاطر نقش فرهنگ‌سازی، افسران خط مقدم هستند اگر در هشت سال دفاع مقدس، آقایان در خط مقدم بودند امروز بانوان خصوصاً حوزههای علمیه باید در خط مقدم باشند و در راستای رفع نیاز جامعه و تولید محتوا و برنامه‌ریزی‌های صحیح و پاسخ‌‌گویی به همه آنچه که جامعه به آن نیاز دارد گام بردارد.
ما می‌دانیم که در دین، بن‌بست نیست؛ الگوهایی که از غرب آمده یا الگوهای فارغ از الگوهای دینی منجر به انحراف شادی‌ها از مسیر اصلی‌اش شده است لذا حوزههای علمیه هستند که می‌توانند در این زمینه برنامه‌ریزی کنند.
همان‌طور که مستحضرید شورای مشورتی بسیج طلاب حدود 60 هزار خواهر بسیجی طلبه دارد و این یعنی یک لشکر ارزشمند قدری که نه تنها برای داخل کشور بلکه برای خارج کشور و جهان بشریت برنامه‌ریزی کند و بنابه فرموده مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه غرب برای زن و خانواده دچار بحران هویت شده است، حوزههای علمیه باید بتواند برنامه‌ریزی کند. شورای مشورتی هم‌اکنون کار خود را آغاز کرده است تا رسالت خود را که همان رصد فعالیت‌ها و توانمندی‌های حوزههای علمیه خواهران است را انجام داده و برنامه منسجمی متناسب با اقشار و مخاطبان مختلف داشته و پاسخگوی نیازهای مخاطبان باشد.
از آنجا که مبنای کار حوزه، دین است نه تنها به بن‌بست نمی‌رسد بلکه می‌تواند بن‌بست‌هایی که امروز در جامعه بشری در جامعه زنان، جوانان و کودکان پیش آمده است را از بین ببرد.
امیدواریم نقشه جامع تفریح سالم، از درون حوزههای علمیه استخراج شود و اگر نیاز است این موضوع در شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای فرهنگ عمومی، مجلس شورای اسلامی مصوب شود وارد عرصه شده و لذا حوزههای علمیه باید محتوا را ارائه داده و سایر ارگان‌ها قالب و مسیر بعدی را تهیه کند.
رئیسی: الگوی تفریح سالم، یک حلقه مفقوده در اجتماع ما است. چرا تفریح سالم به عنوان حلقه مفقوده در زندگی و سبک زندگی اسلامی پیش آمده است در حوزههای علمیه اگر قرار است کاری صورت گیرد بگردیم. ببینیم چرا که این حلقه مفقوده پیش آمده است؟ ما از چه چیزهایی کوتاهی کرده‌ایم. ما به عنوان یک حوزوی، چه عملی از ما سر زد که این جوانان علی‌الخصوص قشر زنان و دختران جوان ما از حیطه ما خارج شدند.
چرا ما وقتی می‌خواهیم یک نکته‌ای را به زنان و دختران بگوییم، نمی‌توانیم به راحتی ارشاد‌شان کنیم فرهنگ‌سازی در هر زمینه‌ای مستلزم وجود اسباب و تجهیزات مربوط به خودش است و ما این مسئله را نتوانستیم در حوزههای علمیه جایگزین کنیم اگر ما موضوعی را در حوزه‌ها شروع می‌کردیم چون تجهیزات نبود و زمینه‌اش هم آماده نبود، به ناچار نیمه راه رها می‌شد.
کاظمی: امروز باید از حوزههای علمیه که واقعاً به‌روز هستند و دغدغه جامعه را نیز دارند از آنها کمک گرفته شود، سپس گروه‌های متخصصان ورزش، عمران و شهرداری، پزشکی، سلامت، جلساتی با هم داشته و زیرساخت جامعه بیرونی را بسازند که مثلاً وضعیت سینماها، پارک‌ها، تفرجگاه‌ها چگونه باشد و حوزوی دغدغه‌مند که به زیبایی جهتدار توجه کرده است و براساس دین و با کمک سایر متخصصان توانسته این نقشه را طراحی کند. بنابراین نقش اساسی حوزههای علمیه، ترسیم زیربنا است نه اینکه به صورت ظاهری از خانم‌های طلبه استفاده کنیم و بگوییم آنها هم در جامعه حضور دارند.
افتخاری: اصل کار باید در حوزههای علمیه باشد حوزه است که می‌تواند کاملاً متناسب با فرهنگ دینی و فرهنگ ایرانی ـ اسلامی ما به تولید محتوا بپردازد. اگر حوزه بخواهد که موارد به دست آمده به جاهای مختلف، ابلاغ شود و وجه اجرایی‌اش بسترسازی شود باید در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شود.
* نقش حوزههای علمیه و حضور مؤثر آن در ایجاد تفریح سالم در اسلام چیست؟
صادقی: اگر ما در برنامه‌های حکومتی اعم از برنامه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، علمی و... پیوند بین آنها و دین را داشته باشیم دقیقاً می‌توانیم الگوهای دینی را اجرا کنیم.
نقش حوزههای علمیه، تبیین و ترویج این مفاهیم دینی است. حوزه علمیه قرار نیست پارک بسازد، حوزه علمیه قرار نیست استخر بسازد، حوزه علمیه قرار نیست مدل‌های مختلف اجرای‌اش را مطرح کند، یک اصطلاحی است و بحث پیوند بین علم و صنعت را مطرح می‌کنیم و می‌گوییم چگونه صنعتگران ما با دانشگاه‌ها می‌توانند برای اینکه این صنعت در جامعه ارتقا پیدا کند، ارتباط پیدا کنند.
وظیفه حوزههای علمیه این نیست که سیاهی‌لشکر راه‌اندازی کند و طلبه‌‌هایش را به پارک‌ها و استخرها بفرستد تا فضای آنها اسلامی به نظر برسد. بلکه باید فضایی ایجاد شود که همه جامعه اسلامی بتواند از این فضا استفاده کند و در بحث فرهنگ‌سازی و تقویت باورهای دینی و تعمیق بخشیدن به آنها حوزههای علمیه می‌توانند نقش داشته باشند که متأسفانه این ماجرا وجود ندارد
بحث پیوند دین با مسائل اجرایی اجتماع است. حضرت آقا در بحث تمدن اسلامی، مسئله‌ای را مطرح کردند که 5 حلقه تا رسیدن به تمدن اسلامی فاصله داشت ایشان فرمودند، انقلاب اسلامی را ایجاد کردیم و از این مرحله گذر کردیم، به مرحله نظام اسلامی رسیدیم از این مرحله نیز گذر کردیم و نظام شکل گرفته است مجلس خبرگان، مجلس شورای اسلامی دارد و نهادهای مختلفی را ایجاد کرده است، مرحله دولت اسلامی! ما هنوز به مرحله دولت اسلامی نرسیدیم بعد جامعه اسلامی و سپس تمدن اسلامی. ما هنوز در حلقه سوم متوقف شده‌ایم چرا؟!
به دلیل اینکه مثلاً من به عنوان فردی که متولی امور شهری یک شهر است دیدگاه، نگرش و بینش و تفکرش اسلامی نیست لذا وقتی من می‌خواهم پارک بسازم اولین کاری که انجام می‌دهم این است که پارک‌هایی که در جهان ساخته شده، چه الگویی دارد، به جای اینکه بگویم پارکی که قرار است ساخته شود، دین چه تعریفی برای آن دارد؟! به همین دلیل است که ما با مشکل مواجه می‌شویم.
وظیفه حوزههای علمیه این نیست که سیاهی‌لشکر راه‌اندازی کند و طلبه‌‌هایش را به پارک‌ها و استخرها بفرستد تا فضای آنها اسلامی به نظر برسد، بلکه باید فضایی ایجاد شود که همه جامعه اسلامی بتواند از این فضا استفاده کند و در بحث فرهنگ‌سازی و تقویت باورهای دینی و تعمیق بخشیدن به آنها حوزههای علمیه می‌توانند نقش داشته باشند که متأسفانه این ماجرا وجود ندارد.
اولین اتفاقی که باید بیفتد این است که تفکر، نگاه و بینش مسؤولان ما است که باید تغییر یابد و دگرگون شود تا به آن دولت اسلام برسیم وقتی شاخص‌های ما را «UN» تعیین می‌کند اجرای آن در عالم واقعیت می‌شود این مسئله.
چرا حضرت آقا می‌فرمایند همه مسائل باید پیوست فرهنگی داشته باشد اگر پیوست فرهنگی مبتنی بر مبانی دینی داشته باشد ما به این جاها نمی‌رسیم اینها مواردی است که زنجیروار به هم متصل است باید دین را یک پازل ببینیم که تکه‌های آن در کنار هم کامل شود، باید آموزش داده شود، فرهنگ‌سازی شود، زیر ساخت‌ها ایجاد شود تا بتوان به آن الگوی تفریح سالمی که همه ابعاد زندگی را درگیر می‌کند، برسیم./فارس
